《关云长》绿色度测评报告
Korsisch (Corsu) | ||
---|---|---|
Verbreitig: | Korsika mit Usnahm vo de Stedt Bonifacio un Calvi, korsischi Diaspora ufem Feschtland, Nordsardinie, | |
Sprecher: | circa 100.000 - 200.000 | |
Linguistischi Klassifikation: |
||
Unterteilige: |
| |
Offizieller Status | ||
Amtssprooch vo: | halboffizieler Status im Schüelwese uf Korsika | |
Sproochchürzel | ||
ISO 639-1 |
百度 原标题:香港政界:须制止独派勾结为害香港《文汇报》3月25日报道,包括香港前立法会议员刘慧卿、占中三丑之一戴耀廷、被DQ立法会议员资格的游蕙祯等港独分子在台北五独论坛上大放厥词,声称要建立反专制政治联盟,同时加强与外国的联系。
co | |
ISO 639-2 |
cos | |
ISO 639-3 |
cos | |
SIL |
COI |
Korsisch (uf Korsisch Corsu [?k?rsu] oder Lingua Corsa) isch e romanischi Sproch wo uf dr Insel Korsika gsproche wird.
S'Korsisch isch mitem toskanische Dial?kt vum Italienische eng verwandt un d'Sproche sin gegesytig Verst?ndlich. D'Klassifizierig als eigni Sproch beruht vorallem uf dr politische Züegh?rigkeit züe Frankriich un enere einheitliche korsische Schrybig.
S'Korsisch isch im Verglych züe de andre Sproche vo Frankriich no leb?ndig, isch aber ebefalls vum usst?rbe bedroht.
Dial?kt
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]S'Korsisch wird i zwee Hauptdial?kt unterdeilt: S'Cismontincu un s'Pumuntincu. S'Cismontincu wird im Norde gsproche un het sich syt em Mittelalter immer meh em Toskanische aagn?chert. S'Pumuntincu hygege het ursprünglicheri Merkmool erhalte un het e gr?ssri ?hnlichkeit mitem Sardische. N?be denne zwee Hauptdial?kt gits mehreri Unterdial?kt: s'Nordkorsisch (im Nordoschte vo dr Insel), s'Südkorsisch (Sartènisch) un s'Taravesisch wo e übergangsdial?kt isch un i dr Region um Ajaccio un Vico gsproche wird. S'Sartènisch het e starchi ?hnlichkeit mitem Gallurische wo im n?rdliche Deil vo Sardien gsproche wird. D'Dial?kt hen e 79%-87% gmeinsame Wortschatz.
D Sproch und d Kultur
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]Bis zum ?nd vom 19. Johrhundert sin Korsisch und Idali?nisch als zwei Forme vo de glyche Sproch aglüegt worre, woby Korsisch e gschw?tzti und Idali?nisch e gschrybeni Sproch gsi isch. Im zweite Kaiserrych, wo Idali?nisch nümmi Amtssproch vo Korsika gsi isch, h?t s Korsisch agfange, sich als eigest?ndigi Sproch z entwickle.
An de Universit?te st?nn sich im Mom?nt zwei Meinige gegenüber:
- dass s Korsisch sich uss em Toskanische entwickelt und sich deno vo s?llem losgl?st h?t.
- dass es sich scho zur Zit vom Vulg?rlatyn uss s?llem entwickelt h?t, under st?ndigem Yfluss vo de Sproche vo de ?Eroberer“ (vor allem Toskanisch und Franz?sisch).
Di letschti vo denne beide Anahme findet sich numme in wenige Ver?ffentligunge.
Di kultur?lli Bewegig vo Korsika h?t's nit zum Zyl gha, e eiheitligi Standardsproch z schaffe. In de Schüel wird’s mit de jewylige regionale Bsunderheite underrichtet; bi Intellektu?lle fangt aber sit e baar Johr e ?Kunscht-Korsich“ a entstoh, wo relativ eiheitlig isch.
Dodurch, dass di verschydeni Bereitschaft, Franz?sisch z schw?tze, bi de jüngere Generatione h?cher isch, werre d Eltere, wo s Korsisch an ihri Chinder witerge ch?nne, immer s?ltener. Durch d Bewegig ?nationaliste“ vor Churzem h?t’s de Status vo-n-re Sproch chriegt und wird in de Primarschüele als Freifach underrichtet.
Do s Korsisch nie e gschriibeni Sproch gsi isch, sin Ortsn?me meistens uff Idali?nisch und nit uff Korsisch. D übersetzige vo Kartografe uss em 15. und 16. Johrhundert bruucht me numme no uff de ?le-Rousse und z Saint-Florent.
Phonologi
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]D'korsischi Phonologi ?hnelt derre vum Italienische. Im Nordkorsische gits usserd?m zwee Allophon, de Alveolare Tap ([?]) als Allophon vo d un de Bilabilale Approximant ([β?]) als Allophon vo b (warschynts zwüsche zwee Vokal).
Usserd?m ch?mme zwee extra Vokal vor (/?/ un /?/). S'[?] chunt allerdings numme im Norde vor.

Konsonante
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]bilabial | labio- dental |
alveolar | post- alveolar |
palatal | velar | labiovelar | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Plosiv | p b | t d | c | k g | |||
Affrikate | t?s d?z | t? d? | |||||
Nasale | m | n | ? | ||||
Vibrante | r | ||||||
Taps/Flaps | (?) | ||||||
Frikativ | f v | s z | ? ? | ||||
Approximante | (β?) | j | w | ||||
Laterale | l | ? |
Vokal
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]Bispyl
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]Korsisch | Franz?sisch | Idali?nisch | Alemannisch |
---|---|---|---|
Nascinu tutti l’omi libari è pari di dignità è di diritti. Pussedinu a raghjoni è a cuscenza è li tocca ad agiscia trà elli di modu fraternu. | Tous les êtres humains naissent libres et égaux en dignité et en droits. Ils sont doués de raison et de conscience et doivent agir les uns envers les autres dans un esprit de fraternité. | Tutti gli esseri umani nascono liberi ed eguali in dignità e diritti. Essi sono dotati di ragione e di coscienza e devono agire gli uni verso gli altri in spirito di fratellanza. | Alli M?nsche ch?mme frei und mit glych vyl Würd und R?cht uff d W?lt. Si h?n Vernunft und e Gwüsse und solle sich enand briederlig behandle. |
Franz?sisch | Korsisch | Idali?nisch | Prononciation standard | übersetzig |
---|---|---|---|---|
la terre | a terra / a tarra | la terra | a tèrra /a tarra / a tarra (s letscht im Süde) | d ?rde |
le ciel | u celu u celi | il cielo | u tchél | de Himmel |
l’ eau | l’acqua | l’acqua | lakoua | s Wasser |
le feu | u focu | il fuoco | u vògou | s Für |
l’ homme | l’omu | l’uomo | lòmou | de Ma; de M?nsch |
la femme | a donna | la donna | a dona | d Frau |
manger | manghjà/magnà | mangiare | mandyia | ?sse |
boire | beie bia | bere | bia | drinke |
grand | grande/grende/grandu/maiò | grande | grande/grende/maillo | gro? |
petit | chjùcu/pìcculu/mischinu | piccolo | tioùgou/pic-coulou/miskìnou | chlei |
le beurre | u butiru / a a grètula / u butirlu | il burro | ou boutirou | d Butter |
le jour | u ghjornu | il giorno | ou yiornou | de Dag |
Literatur
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]Jaffe, Alexandra. (1999). Ideologies in Action - Language Politics on Corsica. Mouto de Gruyter. Berlin - New York.
- ↑ Archivierte Kopie. Archiviert vom Original am 28. November 2006; abgruefen am 18. November 2006.
Weblink
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]- Korsisch
D Wikipedia uff Korsisch
S Wiktionary uff Korsisch — e freis W?rterbüech
- Franz?sisch
fr.Wikiversity: Département:Corse — Kursmaterialie, Forschigsproj?kt und wüsseschaftlige Usdusch
Wikibooks: Enseignement du corse — Lern- und Lehrmaterialie